Το καουτσούκ, ο GOODYEAR και τα βουλκανιζατέρ!!

Το καουτσούκ ως  προϊόν  παράγεται με χημική επεξεργασία από τον γαλακτικό χυμό ορισμένων δένδρων (φυσικό καουτσούκ). Ανακαλύφθηκε στις αρχές του 16ου αιώνα στη Νότια Αμερική, αλλά στην αρχή δεν μπόρεσαν να το αξιοποιήσουν  καθώς  οι ιδιότητες του επηρεάζονταν από τις συνθήκες. Σε θερμοκρασία δωματίου εμφάνιζε εξαιρετικές ιδιότητες αντοχής, σταθερότητας και ελαστικότητας που το έκαναν ιδιαίτερα χρήσιμο. Το ίδιο όμως υλικό ήταν άκαμπτο και εύθραυστο στις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα και κολλώδες στις θερμές μέρες του καλοκαιριού.

Με αυτό το πρόβλημα ασχολήθηκε  ο Αμερικάνος αυτοδίδακτος χημικός Charles Goodyear  που προσπάθησε να  κάνει το καουτσούκ σταθερό σε κάθε θερμοκρασία για χρόνια ολόκληρα. Ξεκίνησε λοιπόν διάφορα πειράματα, αλλά χωρίς επιτυχία. Και το χειρότερο: επειδή τα πειράματά του είχαν κόστος, αναγκάσθηκε αρκετές φορές να χρεωθεί και μη έχοντας κάθε φορά να πληρώσει τα χρέη του, πέρασε αρκετό χρόνο μέσα στη φυλακή. Τα παιδιά του επιβίωναν χάρη στη φιλανθρωπία κάποιων γειτόνων – αγροτών της περιοχής.

Παρά τις αποτυχίες του, ο Goodyear, απτόητος και πεισματάρης, συνέχισε τα πειράματά του. Τελικά, η μεγάλη ανακάλυψη ήρθε τον χειμώνα του 1839, τότε που ο Goodyear στα πειράματά του είχε αρχίσει να χρησιμοποιεί το θείο (κοινώς θειάφι). Ένα πρωινό του Φεβρουαρίου έριξε κατά λάθος το μείγμα από καουτσούκ και θείο πάνω στην αναμμένη σόμπα και το ξέχασε για αρκετή ώρα. Όταν προσπάθησε να το καθαρίσει, παρατήρησε ότι αυτό αντί να έχει λιώσει σαν μελάσα, είχε αντιθέτως σχηματοποιηθεί και έμοιαζε με δέρμα! Η ελαστικότητα του «λάθους» ήταν απαράμιλλη και η σύνθεσή του τέτοια που μπορούσε κανείς πλέον να μιλάει για ένα τελείως διαφορετικό υλικό!

Ο Goodyear είχε στα χέρια του το θερμικά σταθερό ελαστικό που ξέρουμε σήμερα. Μολονότι η ανακάλυψή του λογίζεται συχνά από τις καταγραφές της Ιστορίας ως ένα από τα ευτυχή ατυχήματα στην πορεία των εφευρέσεων, ο Goodyear δεν το δέχτηκε ποτέ έτσι. Ισχυριζόταν δηλαδή ότι, όπως το μήλο του Νεύτωνα, το περιστατικό με την καυτή σόμπα είχε νόημα μόνο σε έναν άνθρωπο που είχε αφιερώσει τη ζωή του στην ανακάλυψη του ανθεκτικού ελαστικού και ήξερε κάθε μικρή διαφοροποίηση της ουσίας: «στο μυαλό του ανθρώπου που ήταν έτοιμος να συνάγει συμπέρασμα», δηλαδή, στον «άνθρωπο που είχε αφιερωθεί με επιμονή στο θέμα».

Η όλη χημική κατεργασία της θείωσης του καουτσούκ  ονομάζεται βουλκανισμός από το όνομα του Ρωμαϊκού θεού της φωτιάς και της μεταλλουργίας Vulcanus. Επειδή η ανακάλυψη των ελαστικών έπαιξε τεράστιο ρόλο στην ανάπτυξη της βιομηχανίας αυτοκινήτων υπάρχει σήμερα γνωστή εταιρεία ελαστικών με το όνομα του εφευρέτη και ταυτόχρονα οι χώροι επισκευής των ελαστικών των αυτοκινήτων ονομάζονται βουλκανιζατέρ!!!!

( Νικόλας Βασιλάκης, Β’ Γυμνασίου )